Wiele osób zadaje sobie pytanie – czym jest kolarstwo grawitacyjne? Odpowiadamy:
W Polsce na razie niszowy sport, chociaż od kilku lat coraz częściej, rowery górskie, dirtowe zaczynają gościć w naszych domach. Poniżej poruszymy tematy związane z kolarstwem grawitacyjnym oraz przedstawimy aspekty prawidłowego rozpoczęcia przygody na dwóch kołach.
Co to takiego kolarstwo grawitacyjne?
Kolarstwo grawitacyjne znane częściej jako MTB lub kolarstwo górskie. To nic innego jak rodzaj kolarstwa uprawianego na przygotowanych trasach lub naturalnych ścieżkach o nachylonym spadzie. Samo słowo ,,grawitacyjne’’ określa nam fakt, że to właśnie grawitacja pomaga nam rozpędzać się po górskich ścieżkach oraz trasach, zmagamy się z nią kiedy wykonujemy skok oraz lądowanie. Dlatego właśnie pojęcie to jest nieodzownym elementem kolarstwa. Pojęcie ,,grawitacyjne’’ kojarzyć może się nam z czymś ekstremalnym i niebezpiecznych, aczkolwiek coraz częściej w lesie zaobserwować możemy rodziny, które wspólnie spędzają aktywnie czas. Na zachodzie Europy, coraz mocniej w Polsce, specjalnie przygotowane infrastruktury, przyciągają do siebie początkujących oraz zaawansowanych
kolarzy. Sugerować może to nam, że ten sport jest dla każdego i liczą się tylko dobre chęci.
Pojęciem kolarstwa grawitacyjnego określamy różne formy jego uprawiania, na przykład dirtjumping, enduro, downhill. Połączenie tych wszystkich dyscyplin, daje możliwość rozpoczęcia amatorom swojej przygody z kolarstwem, którzy nie do końca wiedzą, w którą stronę pójść. Każdy członek ,,rowerowej rodziny’’ jest mile widziany, bez względu, który odłam kolarstwa grawitacyjnego uprawia, bo przecież każdy z nas jeździ na dwóch kółkach.

Jak i gdzie zacząć?
Poniżej instruktorzy ze szkoły Bike School udzielą cennych rad dla osób początkujących i nie tylko.
Od czego zacząć? Jakie kroki podjąć przy pierwszych decyzjach związanych z chęcią jazdy na rowerze górskim?
Kasia: Jeśli poczujemy potrzebę spróbowania czegoś nowego, w tym przypadku kolarstwo grawitacyjne, proponowałabym poczytać kilka artykułów oraz obejrzeć kilka filmików, które nakreślą nam temat oraz go przybliżą. Najważniejsze moim zdaniem to zdecydowanie się na lekcję z licencjonowanym instruktorem. Tutaj podkreślę licencjonowanym, moim zdaniem doświadczenie oraz merytoryka instruktora to główny czynnik, który powinien nas pokierować do wybranej szkoły rowerowej. Następnym krokiem będzie wypożyczenie roweru oraz kasku wraz z ochraniaczami ze sprawdzonej wypożyczalni, bo to właśnie rower sprawi, że będziemy czuli się komfortowo, a kask oraz ochraniacze zagwarantują nam bezpieczeństwo. Na pierwsze zajęcia nie musimy kupować roweru, ponieważ to duży wydatek, a nie do końca wiemy czy to właśnie kolarstwo, będzie naszym sportem. Jaki rower powinna wybrać osoba chcąca zacząć swoją przygodę z kolarstwem górskim?
Johny: Powinien być to rower górski, najlepiej z zawieszeniem, minimum 130 skoku natomiast maksimum 200, ponieważ od 200 to już rowery zjazdowe i podjeżdżanie na nich to ciężki kawałek chleba. Kolejną sprawą jest rozmiar kół, obracamy się pomiędzy kołami 27 cali oraz 29 cali. Dla osób początkujących polecałbym koła 27 cali. Następnie, dobór napędu. W tej kwestii wybieramy napęd w nowym standardzie 1 z przodu 12 z tyłu, ponieważ więcej niż 1 z przodu, utrudnia zjazd, poprzez spadanie łańcucha. Jeśli chodzi o całą resztę pamiętajmy, aby hamulce były hydrauliczne lub tarczowe, a sztyca wysuwana i hydrauliczna. Tak jak wcześniej wspomniała Kasia, najpierw sprawdźmy, czy odnajdujemy się w kolarstwie, a potem inwestujmy w rower.
Jak ważne jest dopasowanie oraz ustawienie roweru do danej osoby?
Johny: Jest to jedna z najważniejszych rzeczy, ponieważ to my mamy sterować rowerem a nie rower nami. Kiedy rower jest za duży, prowadzi się sam, ponieważ nie mamy wystarczająco dużo siły, aby nim sterować. Natomiast kiedy jest za mały, przyjemność z jazdy nie będzie wystarczająca. Zaraz po dobraniu odpowiedniego rozmiaru, musimy pamiętać o ustawieniu
roweru. Zaczynając od ustawienia hamulców oraz sztycy. Jedno z najistotniejszych rzeczy jest ustawienie zawieszenia, czyli przedniego oraz tylnego amortyzatora. Nigdy nie powinniśmy robić tego sami, jeśli nie posiadamy takiej wiedzy. Złe ustawienie zawieszenia może przyczynić
się do wypadków, które chcemy uniknąć.
Następną kwestią jest prawidłowa ochrona ciała, co poleciłabyś osobie początkującej? Jak ważna jest to sprawa?
Kasia: Moim zdaniem nasze bezpieczeństwo oraz zdrowie to podstawa. Podstawowymi rzeczami jakie każdy kolarz powinien posiadać zaczynając od dołu to: dość twarde buty rowerowe, które uchronią nas przed odskakującymi kamieniami lub uderzeniem w pedał. W połączeniu z wysokimi skarpetami rowerowymi, uzyskujemy wysoką ochronę. Następną
kwestią, moim zdaniem jedną z najważniejszych to ochraniacze na kolana. Muszą być to ochraniacze przeznaczone do jazdy na rowerze, nie mogą to być absolutnie ochraniacze z innym przeznaczeniem. Na rynku znajdziemy ochraniacze na samo kolano lub z dodatkowym zabezpieczeniem piszczeli. Mile widziane są dodatkowe ochraniacze takie jak, ochraniacze na łokcie oraz ochraniacz klatki piersiowej i pleców. Osobą początkującym polecałabym zakupienie pełnych rękawiczek rowerowych, które uchronią nas przed zranieniami oraz odciskami na dłoniach. Na koniec najważniejsza kwestia, czyli kask oraz gogle. Jak zawsze powtarzamy i stosujemy się do tego prywatnie- kask oraz gogle to ochrona, która warta jest wszystkich pieniędzy. Z autopsji wiemy, że kask oraz gogle ochronią nas przed wieloma kontuzjami oraz urazami. Najlepiej, żeby był to kask ze szczęką tak zwany fullface. Wiele wypożyczalni w ofercie posiada, wypożyczenie pełnej ochrony, na początku warto z tego skorzystać.

Dlaczego tak ważnym aspektem są pierwsze zajęcia z instruktorem?
Kuba: Moim zdaniem jest bardzo ważnym, ponieważ zaczynając z instruktorem od samego początku, jesteśmy w stanie nabrać dobrych nawyków. Osoby, które zaczynają na własną rękę, przychodząc na lekcję po pewnym czasie, muszą poświęcić dużo czasu wraz, aby tych nawyków się oduczyć. Dlatego tak jak mówię, podstawą jest zacząć z instruktorem od
pierwszych godzin. Instruktor jest osobą, której zależy na bezpieczeństwie wszystkich rowerzystów, więc warto poświęcić czas na kilka godzin szkolenia.
Na jakich elementach jazdy powinniśmy się skupić na początku?
Kuba: Jednym z najważniejszych elementów techniki jest odpowiednia postawa, ponieważ wiąże się ona z wszystkimi dalszymi czynnościami jakie będziemy wykonywać podczas jazdy. Te czynności to na przykład skakanie, jazda po pumptracku, pokonywanie przeszkód, zjazd ze stromych ścieżek, skręcanie i wiele innych. Postawa towarzyszy nam przez całe stadium jazdy
na rowerze, od samych początków aż do jazdy zaawansowanej.
Jakie trasy proponowałbyś dla osób, które zaczynają swoją przygodę z kolarstwem grawitacyjnym?
Kuba: Jeżeli chodzi o trasy dla początkujących, to oczywiście zacząłbym od tras tak zwanych ,,flow’’, aczkolwiek jest to drażliwe określenie, ponieważ nie zawsze trasa ,,flow’’, w niektórych kurortach taką przypomina. Dlatego ważne jest, aby sprawdzić trasy przed rozpoczęciem jazdy, na przykład z dostępnych na różnych portalach filmów. Wybierając trasę na początek, wybierzmy takie, które oznaczone są kolorem zielonym lub niebieskim,
przykładowo ,,Cyganka”, ,,Stefanka” w ośrodku Enduro Trails.

Gdyby ktoś zapytał Cię o najlepsze miejscówki dla początkujących w Polsce, jak brzmiałaby Twoja odpowiedź?
Kuba: Bez wątpienia oczywiście odpowiedziałbym, że Enduro Trails w Bielsku, ponieważ znaleźć możemy tam trasy zielone oraz niebieskie, na których jazda to czysta przyjemność. Już wiele osób pod naszymi skrzydłami stawiało tam pierwsze kroki. Idealną miejscówką dla początkujących jest również ośrodek Szczyrk Mountain Resort. Kurort ten jest przygotowany
dla osób o różnych stopniach umiejętności, a trasy są zadbane.
Kuba jesteś znany z wysokich skoków oraz brałeś udział w licznych zawodach dirtowych. Czy uważasz, że umiejętność pokonywania przeszkód oraz skakania przydaje się nawet osobom początkującym?
Kuba: Według mnie, nabranie dobrych nawyków tj. pokonywania przeszkód oraz skakania, gwarantuje nam przede wszystkim bezpieczną jazdę na rowerze, ponieważ skanie małych skoczni czy ,,stolików’’, nie wiele różni się techniką od skakania tych dużych. Jeśli potrafimy prawidłowo przeskoczyć małą skocznię, w przyszłości duża nie będzie dla nas problemem. Tutaj dodatkowo włącza się takie pojęcie jak ,,strach’’ i to właśnie on jest powodem wielu wypadków na skoczniach, a nie brak umiejętności. Dlatego uważam, że już w początkowym stadium nauki powinniśmy, skupić się również na skakaniu oraz pokonywaniu przeszkód.

Jakie błędy najczęściej popełniają osoby, które zaczynają swoją przygodę z rowerem?
Kasia: Tak jak wcześniej wspominaliśmy, podstawowym błędem jest nabieranie złych nawyków, poprzez samodzielną jazdę. Jestem osobą, która próbuje wielu nowych rzeczy, ale z doświadczenia wiem, że instruktor to najlepszy wybór. Kolejnym błędem jest ,,nakręcanie’’ się na wiele aspektów podczas jazdy. Chodzi mi głownie o prędkość, którą osoba początkują ma chęć nabrać już od pierwszego startu. Należy pamiętać, że prędkość przyjdzie sama, a czas poświęcić lepiej na naukę techniki i dobrych nawyków.
Załóżmy, że zainwestowaliśmy w rower marzeń, jakie narzędzia i akcesoria powinniśmy posiadać dodatkowo?
Johny: Podstawą jest multitool, czyli podstawowe imbusy, które znajdują się również w mojej skrzynce z narzędziami. Dodatkowo, klucze dedykowane do danego roweru. Na przykład, imbus o numerze 8, którego często w multitoolu nie ma, specjalny klucz do kasety i wiele innych. Kolejna sprawa to cały zestaw do zmieniania dętki, czyli łyżki, pompka, łatki oraz dętka. Jeśli posiadamy koła na mleku, przyda się nabój oraz specjalna przejściówka do naboju. Sam posiadam skrzynkę rowerową, w którym zainwestowałem, bo wiem, że narzędzia oraz serwisowanie roweru to podstawa.
Wspomniałeś o serwisowaniu, powiedz proszę jak często serwisować rower oraz w jaki sposób o niego dbać?
Johny: Jeżeli chodzi o serwis to takie podstawowe sprawdzenie roweru powinno odbywać się co tydzień jazdy. Podczas podstawowego serwisu sprawdzamy, wszystkie śruby oraz dokręcamy je, sprawdzamy ciśnienie w oponach oraz smarujemy łańcuch. Natomiast duży serwis, powinien odbywać się dwa razy w sezonie. Serwis ten polega na całkowitym rozkręceniu roweru do części pierwszych, wyczyszczeniu, nasmarowaniu oraz złożeniu go. Serwis zawieszenia, raz na sezon. Duży serwis oraz serwis zawieszenia polecam wykonywać w serwisie rowerowym. Dużo osób zastanawia się jak myć rower. Prosta technika- wiadro, ciepła woda z płynem do naczyń oraz szczotki dedykowane do mycia rowerów. Pamiętajmy, że napęd czyścimy inną szczotką niż całą resztę. Na koniec, smarowanie łańcucha i rower jak nowy.
W jakie części roweru warto zainwestować?
Johny: Na pewno są to dobre opony, jest to mniej więcej koszt 300zł. Uważam, że warto zainwestować te pieniądze, patrząc na to, że opony to jedyny punkt styku roweru z podłożem.
Druga sprawa, to koła na mleku, czyli system bezdętkowy. Różnica jest odczuwalna, a fakt zmieniania dętki nas nie dotyczy. Kolejna część roweru to pedały, na tym nie oszczędzamy. Zakupić możemy wpinane pedały lub platformowe, jeżeli wpinane to tylko dedykowane do jazdy górskie. Ostatnią istotną kwestią jest kierownica oraz gripy. Warto zainwestować w karbonową kierownicę, która jest lekka oraz absorbuje więcej niż aluminium. Do tego
wygodne gripy i nasze ręce odpoczywają podczas jazdy.
Kończąc, chciałam zapytać Was czy warto?
Kasia: To pytanie retoryczne?! 😀 Warto, a nawet trzeba. Poczucie wolności, bliskości z naturą, troszkę dawki adrenaliny, piękne widoki, odskocznia od rcodzienności. Mogłabym wymieniać jeszcze długo, ale warto samemu się przekonać, jak dużo szczęścia i satysfakcji dają dwa kółka.